Martensitisch roestvast staal
Naast chroom (ca. 13 tot 18 gew.%) is koolstof het belangrijkste legeringselement van
martensitisch roestvast staal. Om de corrosieweerstand te verbeteren, kan gelegeerd worden
met molybdeen. Verbetering van de taaiheid kan verkregen worden door toevoeging van nikkel.
Het belangrijkste kenmerk van deze groep is de ferriet/austeniet omzetting bij verwarmen,
waardoor de mogelijkheid ontstaat deze kwaliteiten te harden c.q. te veredelen. Vindt bij deze
warmtebehandeling slechts een gedeeltelijke omzetting plaats, dan spreekt men van ferritischmartensitische stalen. Vindt een volledige omzetting plaats dan praat men over martensitische
kwaliteiten.
In gegloeide toestand zijn de martensitische roestvaste stalen minder goed verspaanbaar dan
de ferritische kwaliteiten. De verspaanbaarheid neemt af met toenemend percentage koolstof.
In veredelde toestand is de verspaanbaarheid vergelijkbaar met veredelstaal
(bijvoorbeeld 42CrMo4+QT) met gelijke mechanische eigenschappen.
De geschiktheid voor vervormen zoals buigen en dergelijke neemt af met toenemende
percentages chroom en koolstof. Uiteraard moet voor het vervormen uitgegaan worden van de
zachtgegloeide toestand
Het lassen van martensitische roestvaste stalen wordt afgeraden. Door de lage kritische
afkoelsnelheid ontstaan in de wamtebeïnvloede zone gemakkelijk scheurgevoelige structuren.
Wordt er toch gelast, dan dient het scheurrisico zo klein mogelijk gemaakt te worden (vrijmaken van vocht, vet, vuil en oxiden, voorwarmen en langzaam afkoelen).
De weerstand tegen corrosie is enerzijds afhankelijk van de samenstelling, anderzijds van de
warmtebehandelingstoestand. In het algemeen is de corrosieweerstand van de martensitische
kwaliteiten wat minder dan van de ferritische.
Toepassingen zijn onder andere te vinden in de machinebouw, apparatenbouw, matrijzenbouw,
dus in het algemeen daar waar naast bijvoorbeeld sterkte of slijtvastheid tevens enige corrosieweerstand gevraagd wordt.
Kwaliteit: 1.4122 (AISI type (–))
Deze kwaliteit wordt in veredelde toestand, dat wil zeggen gehard en hoog ontlaten, geleverd.
In deze toestand wordt een redelijke weerstand tegen corrosie en oxidatie gecombineerd met een relatief hoge sterkte en taaiheid. Deze kwaliteit is goed ontlaatvast tot ca. 600 °C en daardoor geschikt voor machineonderdelen en gereedschappen die bij verhoogde temperatuur moeten functioneren.
De verspaanbaarheid is, evenals de vervormbaarheid matig tot slecht, hetgeen uiteraard veroorzaakt wordt door de combinatie van hoge sterkte en goede taaiheid.
Lassen wordt uiteraard afgeraden, enerzijds in verband met het risico op scheurvorming, anderzijds zal door het lassen de sterkte in de warmtebeïnvloede zone plaatselijk aanzienlijk dalen.
Deze kwaliteit wordt onder andere toegepast voor assen, zuigers, spindels en onderdelen tot 600 °C.
Lassen wordt niet aanbevolen
Warmvervormen
1100 – 750 °C
750 – 850 °C (gecontroleerd langzaam afkoelen,
bijvoorbeeld in de oven)
980 – 1030 °C (afschrikken in olie)
Hardheid na afschrikken: ca. 49 HRc
Ontlaten: afhankelijk van gebruiksdoel
Martensitisch roestvast staal 1.4122 + QT750
Rond, warmgewalst of gesmeed en geschild, veredeld
- Kwaliteit
- volgens EN 10088-3
- Toleranties
- volgens EN 10060
- Leverbaar met certificaat 3.1 volgens EN 10204.
- In handelslengten van ca. 6 meter.
Technische gegevens




Martensitisch roestvast staal 1.4122 + QT750
Rond, blank, veredeld, passing h9
- Kwaliteit
- volgens EN 10088-3
- Toleranties
- volgens EN 10278
- Leverbaar met certificaat 3.1 volgens EN 10204.
- In handelslengten van ca. 3 meter.
Technische gegevens




Kwaliteit: 1.4104 (AISI type 430 F)
Door de toevoeging van zwavel, dat samen met mangaan mangaansulfiden vormt, is de verspaanbaarheid ten opzichte van de kwaliteit 1.4016 duidelijk verbeterd. Het materiaal is uitstekend geschikt om verwerkt te worden op automatische draaibanken. De toevoeging van zwavel heeft echter een nadelig effect op de vervormbaarheid, de weerstand tegen corrosie en de lasbaarheid.
Uit voorraad wordt het materiaal in gegloeide toestand geleverd. In principe is een veredeling mogelijk. Het veredelen bestaat uit austeniteren op ca. 1000 °C, gevolgd door afschrikken in olie of lucht en ontlaten op ca. 600 °C.
Door de aanwezigheid van mangaansulfiden in de structuur heeft deze kwaliteit een wat lagere weerstand tegen met name selectieve aantasting dan de kwaliteit 1.4016. Het wordt daarom alleen toegepast als geen bijzondere eisen aan de weerstand tegen corrosie worden gesteld. Toepassingen: schroeven, moeren, assen, fittingen en dergelijke voor huishoudelijke toepassingen en niet-corrosieve industriële omgevingen.
Lassen wordt niet aanbevolen
Warmvervormen
1100 – 800 °C (afkoelen in lucht)
750 – 850 °C (afkoelen in oven)
Structuur na zachtgloeien: ferriet
Martensitisch roestvast staal 1.4104
Rond, warmgewalst of gesmeed, gegloeid, geschild
- Kwaliteit
- volgens EN 10088-3
- Toleranties
- volgens EN 10060
- Leverbaar met certificaat 3.1 volgens EN 10204.
- In handelslengten van ca. 3 – 6 meter.
Technische gegevens




Martensitisch roestvast staal 1.4104
Rond, blank, gegloeid, passing h9
- Kwaliteit
- volgens EN 10088-3
- Toleranties
- volgens EN 10278
- Leverbaar met certificaat 3.1 volgens EN 10204.
- In handelslengten van ca. 3 meter.
Technische gegevens




Kwaliteit: 1.4057 (AISI type 431)
Kwaliteit
Deze kwaliteit wordt in veredelde toestand, dat wil zeggen gehard en hoog ontlaten, geleverd.
In deze toestand wordt het materiaal gekenmerkt door een hoge sterkte en taaiheid.
Door de toevoeging van nikkel blijft de taaiheid ook bij lagere temperaturen behouden.
De verspaanbaarheid is, evenals de vervormbaarheid matig tot slecht, hetgeen uiteraard veroorzaakt wordt door de combinatie van hoge sterkte en goede taaiheid.
Lassen wordt uiteraard afgeraden, enerzijds in verband met het risico op scheurvorming, anderzijds zal door het lassen de sterkte in de warmtebeïnvloede zone plaatselijk aanzienlijk dalen
De toepassingen van deze kwaliteit zijn onder andere te vinden in de levensmiddelenindustrie en de machinebouw.
Lassen wordt niet aanbevolen
1100 – 800 °C
650 – 750 °C (gecontroleerd langzaam afkoelen, bijvoorbeeld in de oven)
980 – 1030 °C (afschrikken in olie of perslucht)
Hardheid na afschrikken: ca. 47 HRc
Hardheid na afschrikken: ca. 47 HRc
Ontlaten: afhankelijk van het gebruiksdoel
Martensitisch roestvast staal 1.4057+QT800
Rond, warmgewalst, geschild, veredeld
- Kwaliteit
- volgens EN 10088-3
- Toleranties
- volgens fabrieksspecificatie
- Leverbaar met certificaat 3.1 volgens EN 10204.
- In handelslengten van ca. 6 meter.
Technische gegevens




Martensitisch roestvast staal 1.4057 + QT800
Rond, blank, veredeld, passing h9
- Kwaliteit
- volgens EN 10088-3
- Toleranties
- volgens EN 10278
- Leverbaar met certificaat 3.1 volgens EN 10204.
- In handelslengten van ca. 3 meter.
Technische gegevens



